Co zmieniło się 1 stycznia 2024?
Z dniem 1 stycznia 2024 r. Myszka Miki weszła do domeny publicznej. Co to oznacza dla koncernu Disney? Czy teraz każdy będzie mógł dowolnie wykorzystywać postać Myszki Miki na swoich produktach?
Jedna myszka, kilka wersji
Myszka Miki jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych postaci firmy Walt Disney Company. Jest to też jedna z najstarszych postaci koncernu. Przez lata postać ta ewoluowała. 1 stycznia 2024 r. do domeny publicznej weszła pierwsza wersja postaci Myszki Miki.
Jest to postać z filmu animowanego Parowiec Willie, który miał swoją premierę w 1928 roku. Postać ta nie miała kilku charakterystycznych atrybutów obecnie znanej myszki – nie posiadała rękawiczek czy obszernych butów, inne także były oczy pierwszej myszki.
Okres trwania praw autorskich
Od premiery filmu minęło 95 lat – a to oznacza, że według prawa obowiązującego w Stanach Zjednoczonych majątkowe prawa autorskie do postaci wygasły. Warto wspomnieć, że pierwotnie prawa do Myszki Miki miały wygasnąć już stycznia 2004 r., jednak w wyniku zmian w prawie autorskim w USA okres ochrony na utwory stworzone przed 1978 r. lub stworzone przez korporacje jest wydłużony – ze standardowych 70 lat od śmierci autora, do 95 lat od pierwszego wydania.
Wejście do domeny publicznej - co to oznacza
Wygaśniecie majątkowych praw autorskich oznacza, że dany utwór – w tym wypadku postać Myszki Miki – wchodzi do domeny publicznej. Od tej chwili każdy podmiot na rynku może wykorzystywać utwór bez zgody twórcy (właściciela praw). Co ważne – chodzi także o komercyjne użycie. Możemy więc spodziewać się, że pierwsza postać Myszki Miki zacznie pojawiać się na produktach niepochodzących od koncernu Disney (np. na odzieży, biżuterii, gadżetach), możliwe jest także powstanie bajki lub filmu z tą znaną postacią.
Prawa do nowszych wersji
Autorskie prawa majątkowe do nowszych wersji znanej Myszki nadal obowiązują – w tym zakresie nic się nie zmieniło. Co więcej – nowsza wersja Myszki Miki jest także zastrzeżona jako znak towarowy. Co oznacza, że Disney może pociągnąć do odpowiedzialności podmioty kopiujące nowszą postać Myszki Miki z tytułu naruszenia praw autorskich oraz praw do graficznego znaku towarowego.
Możliwe spory
Pierwotna wersja Myszki Miki weszła do domeny publicznej, więc potencjalnie może być wykorzystywana komercyjnie przez wszystkie podmioty na rynku. Należy jednak pamiętać, że nowsza postać Myszki Miki jest bardzo podobna do swojego pierwowzoru. Ta sytuacja może powodować, że komercyjne użycie starszej wersji Myszki Miki będzie traktowane jako naruszenie praw autorskich lub praw do znaku towarowego, z uwagi na podobieństwo do chronionej nowej wersji Myszki.
Na pewno warto obserwować dalsze kroki Disney w zakresie ochrony praw do Myszki Miki.
KONTAKT
Dominika Fikus-Graf
radca prawny
dominika.fikus@ipwl.pl
+48 663 057 600
Anna Rokicka
rzecznik patentowy
anna.rokicka@ipwl.pl
+48 502 294 530
